Bizning tanamiz kuchli bo’lishi uchun barchamizga temir kerak! Kislorodni o’pkadan tananing qolgan qismiga tashiydigan qizil qon hujayralarining tarkibiy qismi bo’lgan gemoglobin to’g’ri ishlashi uchun temirga muhtoj. Temir energiya, mushaklar faoliyati va miya rivojlanishi uchun zarur bo’lganligi sababli, uni etarli darajada iste’mol qilmagan bolada o’rganish yoki xatti-harakatlarida muammolar bo’lishi mumkin.
Temir tanqisligi anemiyasi nima?
- Qizil qon tanachalari miqdori ma’lum bir yosh uchun me’yordan past bo’lsa, anemiya deb ataladi.
- Temir darajasi juda past bo’lsa, organizm gemoglobin ishlab chiqara olmaydi. Gemoglobin darajasi past bo’lsa, qizil qon hujayralari kamroq bo’lganligi sababli, tanamizni tashkil etuvchi hujayralar va to’qimalarga kamroq kislorod yetib boradi.
Qaysi bolalar anemiya xavfi ostida?
- Erta yoki kam vaznli tug’ilish
- Qashshoqlikda yashash yoki rivojlanayotgan mamlakatlardan immigratsiya qilish
- Juda ko’p sigir suti, chunki sigir suti oqsili temirning so’rilishini oldini oladi
- temir yoki vitamin yoki mineral yetishmaydigan dieta
- jarrohlik yoki qon ketishi bilan bog’liq hodisa
- Surunkali kasalliklar, masalan, infektsiyalar yoki buyrak yoki jigar disfunktsiyasi
- Oilada o’roqsimon hujayrali anemiyaga o’xshash irsiy anemiya tarixi
Bolalarda temir tanqisligi kamqonligining oldini olish mumkinmi?
Quyidagi qadamlar bolalarda dunyodagi eng muhim oziqlanish muammosi bo’lgan temir tanqisligi kamqonligi rivojlanishining oldini olishga yordam beradi.
- Sutni oshirib yubormang: 1 yoshgacha bo’lgan chaqaloqlarga sigir sutini bermang. Va 1 yoshdan oshgan bolalarda sigir sutini cheklang
- Qattiq oziq-ovqat bilan boshlanganidan keyin temirga boy oziq-ovqatlarni iste’mol qiling, temir qo’shilgan ovqatlar bilan ta’minlang, masalan, temir bilan boyitilgan bolalar yormalari, sabzavotli pyurelar, tovuq sho’rvalari va boshqalar.
- Temirning so’rilishini kuchaytiring: C vitamini xun temirning so’rilishini rag’batlantirishga yordam beradi. Tsitrus mevalari, qulupnay, pomidor va quyuq yashil sabzavotlar kabi C vitaminiga boy ovqatlarni taklif qiling.