Homiladorlik davrida temir tanqisligi kamqonligi siz sababsiz zaif va charchoq his qilishingiz mumkin. Xavf omillari va alomatlarini bilib oling va bu holatdan qochish uchun nima qilishingiz mumkin.
Agar siz homilador bo’lsangiz, temir tanqisligi anemiyasini rivojlanish xavfi yuqori. Temir tanqisligi anemiyasi – bu sizning tanangiz to’qimalariga yetarli miqdorda kislorod olib o’tish uchun yetarli darajada sog’lom qizil qon hujayralariga ega bo’lmagan holat. Homiladorlik paytida nima uchun anemiya paydo bo’lishini va uni oldini olish uchun nima qilish kerakligini bilib oling.
Homiladorlik paytida temir tanqisligi anemiyasiga nima sabab bo’ladi?
Sizning tanangiz gemoglobin hosil qilish uchun temirdan foydalanadi. Gemoglobin – bu qizil qon tanachalaridagi oqsil bo’lib, u kislorodni to’qimalarga olib boradi. Homiladorlik paytida tanangizdagi qon miqdori ortadi va sizga kerak bo’lgan temir miqdori ham oshadi. Sizning tanangiz chaqaloqni kislorod bilan ta’minlash uchun ko’proq qon hosil qilish uchun temirdan foydalanadi. Agar sizda yetarlicha temir zahiralari bo’lmasa yoki homiladorlik paytida temir moddasi yetarli bo’lmasa, sizda temir tanqisligi anemiyasi rivojlanishi mumkin.
Homiladorlik davrida temir tanqisligi kamqonligi chaqaloqqa qanday ta’sir qiladi?
Homiladorlik davrida og’ir temir tanqisligi kamqonligi erta tug’ilish xavfini oshiradi (tug’ilish homiladorlikning 37 to’liq haftasidan oldin sodir bo’lganda). Homiladorlik davrida temir tanqisligi kamqonligi ham kam vaznli bola tug’ilishi va tug’ruqdan keyingi depressiya bilan bog’liq. Ba’zi tadqiqotlar, shuningdek, tug’ilishdan oldin yoki tug’ilgandan keyin chaqaloq o’limi xavfi ortib borayotganligini ko’rsatadi.
Homiladorlik davrida temir tanqisligi kamqonligi uchun qanday xavf omillari mavjud ?
Agar sizda homiladorlik paytida anemiya rivojlanish xavfi yuqori bo’lsa:
- Bir-biriga yaqin vaqtda ikki marta homilador bo’lsa
- Bir nechta homila bir vaqtda bo’lsa
- Ertalab ko’ngil aynishi tufayli tez-tez qayt qilish
- Temir bilan boytilgan yetarlicha ozuqa istemol qilmasa
- Homiladorlikdan oldin hayzlaringiz og’ir bo’lsa
- Homiladorlikdan oldin anemiyadan aziyat chekayotgan bo’lsangiz
Homiladorlik davrida temir tanqisligi anemiyasining belgilari qanday?
Anemiyaning belgilari va symptomlari quyidagilardan iborat:
- Charchoq
- Holsizlik
- Bosh aylanishi
- Bosh og’rig’i
- Terini oqarishi va sarg’ayishi
- Nafas siqilishi
- Muz chaynashga hohish paydo bo’lishi
Jiddiy anemiya belgilari quyidagilarni o’z ichiga olishi mumkin:
- Tez yurak urishi
- Qon bosimining osishi
- Konsentratsiyani jamlay olmaslik
- Shunga qaramay, anemiya belgilari ko’pincha homiladorlikning umumiy belgilariga o’xshashligini yodda tuting. Alomatlar bormi yoki yo’qligidan qat’iy nazar, siz homiladorlik paytida anemiyani aniqlash uchun qon testlarini o’tkazasiz. Agar charchoq darajangiz yoki boshqa alomatlar haqida tashvishlansangiz, tibbiy yordam ko’rsatuvchi provayderingiz bilan gaplashing.
Homiladorlik davrida temir tanqisligi kamqonligini qanday oldini olish va davolash mumkin?
Prenatal vitaminlar odatda temirni o’z ichiga oladi. Temir o’z ichiga olgan prenatal vitaminni qabul qilish homiladorlik paytida temir tanqisligi kamqonligining oldini olishga va davolashga yordam beradi. Ba’zi hollarda sizning shifokoringiz alohida temir qo’shimchasini tavsiya qilishi mumkin. Homiladorlik paytida sizga kuniga 27 milligramm temir kerak bo’ladi.
To’g’ri ovqatlanish homiladorlik paytida temir tanqisligi kamqonligining oldini oladi. Temirning ozuqa manbalariga yog’siz qizil go’sht, parranda go’shti va baliq kiradi. Boshqa variantlar orasida temir bilan boyitilgan nonushta donlari, quyuq yashil bargli sabzavotlar, quritilgan loviya va no’xat mavjud.
Hayvonlardan olingan go’sht mahsulotlaridan olingan temir eng oson so’riladi. Temirning o’simlik manbalari va qo’shimchalaridan so’rilishini yaxshilash uchun ularni apelsin sharbati, pomidor sharbati yoki qulupnay kabi C vitaminiga boy ovqatlar yoki ichimliklar bilan birlashtiring. Agar siz apelsin sharbati bilan temir qo’shimchalarini qabul qilsangiz, kaltsiy bilan boyitilgan navlardan saqlaning. Homiladorlik davrida kaltsiy muhim oziq modda bo’lsa-da, kaltsiy temirning so’rilishini kamaytirishi mumkin.
Homiladorlik paytida temir tanqisligi kamqonligini qanday davolash mumkin?
Agar siz temir o’z ichiga olgan prenatal vitaminlarni qabul qilsangiz va sizda kamqonlik bo’lsa, shifokoringiz boshqa mumkin bo’lgan sabablar uchun testdan o’tishingizni tavsiya qilishi mumkin. Ba’zi hollarda siz qon kasalliklarini davolashga ixtisoslashgan shifokorga (gematolog) murojaat qilishingiz kerak bo’lishi mumkin. Agar temir tanqisligi sabab bo’lsa, shifokor temir qo’shimchasini tavsiya qilishi mumkin. Agar sizda gastrik o’tkazgich yoki ingichka ichak jarrohligi bo’lsa yoki og’iz orqali temir qo’shimchalarini qabul qila olmasangiz, tomirlaringiz orqali temir berishingiz kerak bo’lishi mumkin (vena ichiga).